zaterdag 3 november 2018

Needlepoint

Needlepoint
Alles heeft te maken met focus

Een groepsnaam vinden is niet altijd evident. Ook in het geval van deze Noorse formatie. Waar komt de naam Needlepoint vandaan? De zoektocht duurde al lang en frontman en zanger/gitarist Bjørn Klakegg begon een beetje desperaat te worden, want hij vond maar geen naam voor zijn nieuwe project. Hij zocht het dan maar dichter bij huis en kwam terecht bij zijn eigen achternaam. ‘Klakegg’ betekent ‘de bevroren top van een berg’. Dat leidde Bjørn naar het woord ‘punt’. Een afgeleide die voor hem alles te maken heeft met focus en dat is, althans in muziek en voor een muzikant, het allerbelangrijkste. Later ontdekte hij dat ‘needlepoint’ ook borduurwerk betekende. Eerst moest hij erom lachen, maar naderhand vond hij het toch cool, want is borduren niet ook een kunst? 

Needlepoint bracht in juni dit jaar met ‘The Diary Of Robert Reverie’ een vierde album uit. Het had wat voeten in de aarde om tot een interview te komen, maar het is uiteindelijk gelukt. Over de nieuwe plaat en nog veel meer hadden we een gesprek met Bjørn Klakegg.


Wie is Robert Reverie?
Het proces om liedjes te schrijven begint met improviseren. Bjørn ontwikkelde daarvoor een eigen systeem. Eenmaal de muziek moet hij op zoek naar een passende tekst bij de compositie. Voor de man in de titel en de bijbehorende openingstrack baseerde Klakegg zich op één van zijn buren in Zweden. Bjørn heeft in het buurland een tweede optrekje in een klein dorp, zo een anderhalf uur rijden van zijn huidige woonplaats. Die was en is nog altijd heel vriendelijk en behulpzaam, maar werd in het dorp toch een beetje gezien als een zonderling. Erik, dat is zijn echte naam, nam Bjørn en zijn vriendin mee op uitstap en leerde hen de omgeving kennen. Hij was de inspiratiebron voor het creëren van de figuur Robert Reverie.

Hoe sterk verschilt dit vierde album van de vorige Needlepoint releases?
Het eerste album ‘The Woods Are Not What They Seem’ (2010) kwam tot stand met jazz drummer Thomas Strønen. Die bracht met de toen nog jonge en talentvolle bassist Nikolai Hængsle Eilertsen een derde muzikant aan boord. Langzaamaan evolueerde het groepsgeluid van eigentijdse jazz en jazzrock naar een meer op progressieve rock gerichte sound. Na ‘Outside The Screen’, de tweede Iangspeler verliet Strønen Needlepoint. Hij werd vervangen door Band Of Gold drummer Olaf Olsen. In 2012 was ook al toetsenist David Wallumrød de rangen komen versterken. Een belangrijke bijdrage tijdens het maken en tot stand komen van ‘The Diary Of Robert Reverie’, levert Nikolai Eilertsen. Zelfs schrijft Bjørn de songs en is hij de spreekbuis van Needlepoint, maar zonder de hulp van Nikolai was het niet gelukt. Hij heeft zijn stempel gedrukt op de manier van spelen. Samen hebben ze gezorgd voor de arrangementen en Nikolai deed ook de productie.  

Bjørn ging studeren aan het muziek conservatorium. Was dat iets wat hij zelf wou of was er druk van buitenaf om voor die studierichting te kiezen?
Voor zichzelf had hij uitgemaakt dat hij ofwel iets wou doen met kinderen of iets met muziek. Het werd het tweede. Na zijn humaniora studeerde hij een jaartje muziek aan de volkshogeschool. Hij leerde er viool spelen, maar schakelde dan over op gitaar. Hij werd dan gevraagd als muzikant in een theater in zijn geboortestad Skien. Dat bracht de bal aan het rollen. Hij verdiende voor het eerst geld met muziek spelen. Het jaar daarna trok hij naar het conservatorium van Trondheim en was er de eerste leerling die koos voor de daar pas geïnstalleerde richting jazz. Nu maakt het conservatorium, samen met Amsterdam, Berlijn, Kopenhagen en Parijs  deel uit van European Jazz Master, een gezamenlijk postgraduaat programma voor jonge jazzmuzikanten en jazzcomponisten.


Komen er optredens in het buitenland?
In september jongstleden speelde Needlepoint een zestal concerten in Noorwegen. Het publiek reageerde erg enthousiast en Bjørn zelf vond het erg aangenaam en was verheugd over de respons. Er komen heel wat verzoeken om ook in het buitenland te spelen. Niemand binnen de groep heeft ervaring met het organiseren of boeken en ze hebben ook geen manager of agent die hen vertegenwoordigt. Music Norway is een organisatie die eventueel hulp zou kunnen bieden. Dit jaar hadden ze uitnodiging gekregen voor een festival in Spanje. Dat viel samen met Pasen en logistiek was het niet mogelijk om alles op tijd klaar te krijgen. Maar misschien gaan ze wel volgend jaar.


Jullie zijn zelf bedruipend. De productie deed bassist Nikolai Hængsle Eilertsen en je broer Rune heeft de illustraties gemaakt. Het lijkt wel een familiebedrijfje. Is er een speciale reden om op die manier te werken?
Het was niet het opzet om zo te werk gegaan. Bjørn zijn broer Rune is naast jazz pianist een getalenteerd tekenaar en schilder. Het begon met de tekening op de cover van de elpee ‘Aimless Mary’.  Die tekende Rune ooit tijdens zijn verblijf in de VS als student. Mary gaat in bad samen met een varken. Bjørn vond het geweldig, grappig en mooi tegelijk. En zo ging het verder. Een neef, de zoon van mijn zuster, is een grafisch ontwerper. Die heeft alles gedigitaliseerd.


Je kent het tragische verhaal van Keith Emerson (71)? Op 10 maart 2016 schoot hij zichzelf in het hoofd. Volgens zijn vriendin was hij depressief, nerveus en angstig geworden. Hij maakte zich zorgen over het achteruitgaan van zijn technische vaardigheid als gevolg van een spierziekte in zijn rechterhand. Hij was bang dat hij slecht zou presteren bij aanstaande concerten en zijn fans zou teleurstellen. Zou jij ook zo ver gaan?
Voorlopig verkeerd Bjørn nog in uitstekende gezondheid, dus het probleem stelt zich niet en hij heeft er ook nog niet bij stilgestaan. Voor hem is muziek maken meer dan gitaar spelen en zingen. Hij componeert en schrijft al veertig jaar muziek en misschien, mocht hij niet meer kunnen spelen, zou hij daar dan op terugvallen. Daarnaast is hij al jaren gefascineerd door fotografie. Foto’s nemen heeft hem hetzelfde soort van voldoening als muziek maken. Hij kan er evenveel van genieten. In het geval van Emerson was muziek bijna een obsessie. Als je niet meer in de mogelijkheid bent je creatief uit te drukken en dat dit zo sterk je leven bepaald dan zoek je naar een uitweg. Als je er geen vindt neemt wanhoop en destructie de bovenhand.


Favoriete artiesten
Naast Emerson, Lake & Palmer behoren Yes, King Crimson, Gentle Giant en niet te vergeten Jethro Tull tot Bjørn zijn muzikale idolen. Maar ook Joni Mitchell, Paul Simon, Ry Cooder en Cornelius Vreeswijk horen daarbij. Via zijn schoonbroer heeft hij ook Frank Zappa leren kennen en waarderen. Later gevolgd door Dave Brubeck, Keith Jarrett en Wes Montgomery. Die luidden zijn jazz periode in, waarin hij vooral aandacht had voor piano en gitaar. De overige muziek verdween op de achtergrond. Dit stadium was ook een goede leerschool in zijn ontwikkeling als muzikant. Tot een tiental jaar geleden de mot er in kwam en jazzmuziek hem begon te vervelen. Als hij in zijn huis in Zweden verbleef begon zijn aandacht zich toe te spitsen op singer/songwriters en zangers en zangeressen: Townes Van Zandt, Willie Nelson, Dolly Parton, Brad Paisley en Alison Krauss. 

De klimaatverandering
Bjørn zijn vriendin is Indra Lorentzen. Ze was een danseres, de prima ballerina bij Den Norske Opera & Ballett tot 1997. In Noorwegen is ze heel bekend. Ze hebben elkaar voor de eerste keer ontmoet toen Bjørn was gevraagd om muziek te schrijven voor één van haar projecten. Naast Zweden werkte ze ook vaak in Groenland voor verschillende uiteenlopende opdrachten. In hun vrije tijd maakten ze dan mooie wandelingen en genoten van de natuur en het landschap. Door de jaren heen zagen ze de veranderingen. Groenland is bijvoorbeeld bekend voor zijn sledehonden races. Door het smeltende pakijs, de fjorden die niet meer dichtvriezen en de weersomstandigheden in het algemeen zijn niet alle trajecten meer toegankelijk. Je kunt ook niet meer gelijk waar gaan wandelen. Het is treurig om die teleurgang te moeten aanschouwen. Bjørn, hij is zestig jaar, denkt dat het nog wel zijn tijd zal duren. Zelf heeft hij geen kinderen, maar hij maakt zich zorgen om de jonge mensen en hun toekomst. Hij hoopt dat reïncarnatie niet bestaat, want hij heeft geen zin om nog eens terug te komen. Mocht hij wedergeboren worden dan hoeft het niet persé als mens te zijn. Het kan als een boom zijn of een bloem. ‘Liefst niet als een ijsbeer, want hun leefgebied wordt almaar kleiner en het jagen gaat moeilijker omdat er nu veel te veel stukken open zee zijn daar waar vroeger pakijs was. Als ik mocht kiezen dan kom ik toch liever terug als een sprinkhaan’.



Is er naast het schrijven componeren nog tijd over voor andere dingen?
Twee dagen in de week geeft Bjørn les in het middelbaar onderwijs. Les geven doet hij heel graag, maar een voltijdse baan zou betekenen dat hij minder tijd heeft voor muziek. De meeste van zijn vrije tijd gaat naar zijn huis in Zweden. Daar is er altijd wel iets te doen. Het dak van de schuur moet vernieuwd worden, een kamer heringericht, hout hakken en verwerken tot planken met de hulp van buurman Erik. Een nieuwe vloer leggen in de woonkamer. Schilderen, isoleren, er is werk zat. Maar hij beleeft er plezier aan. En dan zijn er nog de wandelingen, af en toe gaan vissen, op het terras zitten, genieten van de zon. Hij werkt er ook graag. Het geeft een ontspannend gevoel om daar te componeren en naar muziek te luisteren. Tenminste als hij geen rekening moet houden met een tijdslimiet.

Waarom daarvoor naar Zweden trekken als je dat ook in Noorwegen vindt?
De moeder van Bjørn zijn vriendin Indra Loritzen is geboren in Zweden. Ze zochten er naar een tweede verblijf en gingen op zoek naar een voor Zweden typisch rood huisje, maar het werd een groot geel huis. Eigenlijk is het te groot voor hun tweetjes, maar ze zijn er ondertussen heel verknocht aan en brengen er zoveel mogelijk tijd door.

Wat zingt Bjørn als hij onder de douche staat?
Niets eigenlijk. Of in het beste geval af en toe neuriën of iets improviseren. Dat doet hij liever dan een bestaand liedje zingen. Of het moet één van de oudere liedjes van Needlepoint zijn. Een operazanger zal hij wel nooit worden. Hij zingt eerder nogal stil. In de auto durft hij heel luid te zingen, zelfs te schreeuwen. Maar mocht hij zichzelf toch betrappen dat hij op een dag staat te zingen onder de douche dan gaat hij me bellen.


Geen opmerkingen: