Diagonal
Figuratieve voorstelling omgezet in
een muzikaal exploot
Honderden groepen zijn overal ter
wereld actief. Vele factoren spelen een rol die eventueel een
doorbraak kunnen forceren om een groter publiek te bereiken en/of
veel van hun liedjes verkocht worden. Eén van die tot op heden
illustere onbekenden is het Britse Diagonal (de groepsnaam leenden ze
van een kantoorgebouw in Farnham waar op de gevel het woord
‘Diagonal’ hen in grote neonletters toeschreeuwde). Met ‘The
Second Mechanism’ hebben ze een tweede album uit. Het vijftal
speelt progressieve rock, geënt op de meest succesvolle periode van
dit subgenre, ergens in de jaren zeventig van de vorige eeuw. Prog
rock is al verscheidene keren op sterven na dood geweest, maar kent
regelmatig een wederopbloei. Of 2012 en 2013 jaren zijn die aan de
criteria voldoen om dit te bewerkstelligen; daarover bestaat nooit
zekerheid. Ook al is ‘The Second Mechanism’ een schitterende
langspeler. Diagonal zijn vijf uit spirituele, zeer begaafde en
intelligente muzikanten die weten wat ze willen en er alles aan doe
om in de muziekwereld actief te blijven. Met enige trots stellen we
dan ook deze band voor aan de lezers van Rock Tribune.
Paul Van de gehuchte
Afgeslankte versie
Jullie waren eerst met zeven, nu nog
met vijf. Was het vertrek van twee van de originele leden op muzikaal
gebied een zegen of een vloek voor de groep?
Nick Richards: ‘In het begin zagen we
hun vertrek met lede ogen aan. Het was een catastrofe, maar eenmaal
we het besluit hadden genomen om door te gaan met de huidige
constellatie dan verliep het schrijfproces eerder vlot en tamelijk
snel. Met zijn vijven kwamen we vlugger tot een consensus en bleek
het gehele proces minder pijnlijk dan voorheen. Elke medaille heeft
echter zijn keerzijde en het nadeel van twee mensen te verliezen
blijft muzikaal gezien toch een aderlating.’
Nick Whittaker: ‘Na de release van
ons eerste album had ik onderhuids het gevoel dat we nood hadden aan
verandering. Tegelijk kwam het als een donderslag bij heldere hemel.
We stonden perplex toen we hoorden dat ze de groep gingen verlaten en
ik had er geen goed oog in. Maar eenmaal we de draad terug oppikten
viel het allemaal wel mee. De eerste twee nummers die we schreven,
‘Hulks’ en ‘Mitochondria’ beschouw ik veruit als onze beste
songs. Alle twijfels verdwenen toen ik besefte dat we aan een nieuw
hoofdstuk begonnen en tegelijk een andere weg insloegen.’
Ross Hossack: ‘Daar kan ik alleen
maar mee instemmen. Ik denk dat je sowieso geneigd bent om bij de
start van een nieuw project op zoek te gaan naar andere invalshoeken.
Met het wijzigen van de bezetting was het voor ons zelfs
onvermijdelijk geworden. Het enige waar ik spijt van heb is dat het
materiaal waar we als zevental, na de release van ons debuut, nog aan
hebben gewerkt, niet op tape is vastgelegd. Daar zat echt nog goed
spul tussen.’
Zoek de zeven verschillen
Hoe verschillend is de muziek op
‘The Second Mechanism’ in vergelijking met jullie eerste schijf?
Nick Richards: ‘Het meest opvallende
denk ik, is het weglaten van de zang, want 'The Second Mechanism' is
bijna volledig instrumentaal. Het kleinere aantal muzikanten heeft er
voor gezorgd dat we compacter spelen en meer gefocust zijn.’
Nick Whittaker: ’We blijven trouw aan
dezelfde esthetische waarden De verschillen zitten hem in de textuur
en het leggen van andere accenten. Saxofoon en synthesizers zijn meer
prominent aanwezig. Nick speelt basgitaar op een andere manier dan
Dan. We klinken heftiger en er hangt een andere, meer op
elektronische klanken afgestemde stemming in de lucht. Ik denk dat we
mooi in balans liggen wat betreft doorgaan op ons elan en onze
expansiedrift. Als band blijft Diagonal herkenbaar en toch hebben we
ook vooruitgang geboekt.’
Ross Hossack: ‘Een vriend gaf me de
volgende uitleg: de eerste plaat klonk als een elpee uit 1971 en de
huidige als een uit 1975. Vreemd genoeg is vier jaar net het aantal
jaren dat ligt tussen het uitbrengen van beide titels. Ik heb er
goede hoop op dat de derde er sneller komt. Liever dat dan, om in de
gedachtengang van mijn vriend te blijven, een plaat maken die
overeenstemt met één die uitkwam in 1979.’
Hoe moeilijk is het om alle ideeën
te kanaliseren, te verfijnen en uit te werken tot echte songs?
Nick Richards: ‘Dat kan soms een
zenuwslopend en pijnlijk proces zijn. Het schrijven van nieuw
materiaal is voor het merendeel een collectief gebeuren. De
uitwerking ervan is het steeds maar opnieuw inspelen en een soms
eindeloos herhalen. Al improviserend lukt het ons orde in de chaos te
brengen. Tijdens dit verwerkingsproces wordt gaandeweg alles
vastgelegd. Het moeilijkste is om tijdens de transitie een thema of
melodie aan te houden die de uiteenlopende fragmenten als een
vloeiend geheel laat klinken en dat zonder geforceerd over te komen.’
Nick Whittaker: ‘We werken hard
aan de arrangementen. Het komt erop aan naar elkaar te luisteren en
de dynamiek binnen de groep een kans te geven en te aanvaarden. Dat
is de enige manier om alle verschillende tendensen bij elkaar te
brengen en te laten samensmelten tot een geheel waar iedereen zich
voor een stukje kan in terug vinden. Het is belangrijk om ook het
onverwachte te omarmen. Dat maakt het juist spannend wanneer je werkt
met een groep mensen die democratische principes hoog in het vaandel
voeren. Het verrassingseffect wanneer een muziekstuk, door de inbreng
van één individu een onverwachte wending neemt kan zeer bevredigend
zijn.’
Je zei het al; jullie muziek is overwegend instrumentaal. Wanneer voel je aan dat een song nood heeft aan een tekst? En over welke onderwerpen schrijf je dan?
Nick Whittaker: ‘Ik ben zeker niet de
meest getalenteerde tekstschrijver. Ik denk vooral in termen van
melodie en muziekpartituren voor saxofoon. Maar een stem kan een
nummer iets bijzonders geven dat het zonder niet zou hebben. Ik ga op
mijn gevoel af en als het beter klinkt met tekst dan is het zo. Of
het kan net omgekeerd. We hebben met het idee gespeeld om meerdere
songs van tekst te voorzien, maar uiteindelijk kozen we toch voor de
saxofoon. Behalve dan in 'Hulks'. Daar was iedereen binnen de groep
het over eens dat de gezongen versie de beste was. Bij het schrijven
kijk ik meer naar hoe de woorden samenvallen en naar de beelden die
ze oproepen. Het is niet mijn bedoeling om een verhaal te brengen.'
Wanneer weet je of een compositie
echt af is?
Nick Whittaker: 'Na het uren na elkaar
te hebben gerepeteerd denk ik dat de wijze waarop we onze muziek
schrijven en vooral de manier dat we die muziek live brengen
doorslaggevend is voor succes. Dat betekent dat we pas tevreden zijn
over een compositie wanneer na talloze repetities blijkt dat we het
met verve en vol van vertrouwen kunnen naspelen.'
Nick Richards: 'Voor mij is het van
belang hoe de compositie van begin tot einde een zekere dynamiek
heeft. Het is een gevoel dat zowel tijdens het spelen en luisteren
tot uiting moet komen. Ik ben veeleisend en probeer die drang naar
perfectionisme over te brengen op de anderen. Het moet goed zitten in
het hoofd. Eenmaal ik dat punt heb bereikt en er niet meer gesleuteld
moet worden dan pas kan ik me helemaal concentreren op de emoties die
het nummer teweeg brengt. Zoals Nick al zei bereik je dergelijk
resultaat pas na vele uren repeteren.'
Hoe zijn de eerste reacties op 'The
Second Mechanism' en loopt de verkoop een beetje?
Nick Whittaker: 'Over het algemeen zijn
de reacties positief, waar we zeer tevreden mee zijn. Het is altijd
leuk om positieve kritieken te lezen. Elke artiest heeft het graag
dat zijn ego wordt gestreeld, zijn visie wordt gedeeld en bevestigd
door een publiek, hoe klein of groot dat ook is. Je kunt natuurlijk
niet iedereen op je hand krijgen en dat is iets waar je moet leren
mee omgaan. Je mag je niet laten kisten omdat een aantal mensen je
muziek maar niks vindt. Of de plaat goed verkoopt weet ik niet. Ik
weet wel dat ik nog elke dat moet gaan werken om brood op de plank te
krijgen.’
Ross Hossack: 'Ik was er altijd van
overtuigd dat dit album voor tweedracht zou zorgen. Zelfs bij mensen
die echt fan zijn van Diagonal. Het is geen makkelijke, licht
verteerbare hap en ik kan best begrijpen dat niet iedereen er even
wild van is zoals ik het ben. Het doet deugd om te zien dat er toch
mensen zijn die ervan kunnen genieten en dat mijn geloof in de muziek
die we maken niet helemaal misplaatst is.’
Nick Richards: 'Er valt veel te zeggen
over de verschillende oordelen die geveld worden! Zo was niet elke
bespreking positief. Elke recensent heeft een eigen mening en die
moet je respecteren. Ik heb liever dat een luisteraar onze muziek
haat of dat die op zijn minst een reactie losweekt dan dat hij
helemaal niets voelt. We zijn ons helemaal bewust van het feit dat
Diagonal geen muziek maakt die voor iedereen bestemd is. Dus is het
fantastisch dat er toch mensen zijn die meegaan in ons verhaal en
onze muziek ten volle weten te appreciëren.'
Hoe het allemaal begon
Wat is de muzikale achtergrond van
elk van jullie?
Nick Whittaker: ‘Ik heb vrij jong
klarinet leren spelen en experimenteerde met opnametoestellen. Toen
ik veertien was ben ik overgeschakeld op saxofoon. Ik haatte de saaie
theorie lessen, maar heb toch de klassieke opleiding tot een goed
einde gebracht. Vandaag ben ik blij dat ik muzieknoten kan lezen en
mijn theorie in praktijk kan brengen in functie van Diagonal.
Persoonlijk vind ik het geen essentiële kennis, maar het heeft toch
voordelen.’
Nick Richards: ‘Dave en ik hebben een
paar jaar gitaarlessen gevolgd gedurende onze schooltijd, maar verder
dan dat zijn we niet geraakt. Muziek studeren was niet aan mij
besteed. Ik speel alles op het gehoor. Luke is een autodidact en
heeft zich het drummen eigen gemaakt en hij kan ook piano spelen.'
Ross Hossack: ‘Niets formeel
eigenlijk. Ik ben geïnteresseerd in het manipuleren van geluiden en
hoe die creatief aan te wenden. Ik neem alles op. Van ongewone,
experimentele muziek, tot opnames in open lucht, op industriële
sites en alles wat van dicht of ver als sample zou kunnen gebruikt
worden.’
Nick Richards: ‘Als tieners kwamen we
samen en improviseerden met het opnemen van obscure dingen. Als een
soort van collectief starten we met jammen en het spelen van luide,
heftige psychedelische rock. Zo is Diagonal ontstaan.’
Zijn jullie professionele
muzikanten?
Nick Whittaker: ‘Spijtig genoeg niet
nee. Zelf geef ik les in het secundair onderwijs aan minder valide
kinderen. Ik ben ook bezig met behalen van mijn doctoraat.'
Nick Richards: ‘Met Diagonal valt er
geen geld te verdienen. Zelf ben ik winkelbediende, Luke is
boekhouder, Ross zit in financieel management en Dave maakt
orthopedische apparatuur.’
Ruimte voor improviseren
Je sprak al over improvisatie. Wat
moeten we ons daarbij voorstellen?
Nick Whittaker: ‘Er is altijd ruimte
voor improviseren. Het maakt deel uit van het schrijven van nieuw
materiaal. Ik ben dol op improviseren vooral als we live spelen. Al
blijven we altijd binnen een bepaald structureel kader. Het resultaat
is helemaal verschillend van als je op de vertrouwde, formele manier
muziek schrijft. Het werkt in de twee richtingen. Uiteraard zit je
altijd in een schemerzone, want tijdens een optreden is enige
spontaniteit een vereiste, ook al blijf je trouw aan een strikt
schema.’
Wordt er veel gerepeteerd?
Nick Whittaker: ‘Dat hangt af van de
omstandigheden. We hebben het allemaal heel druk!’
Nick Richards: ‘We proberen om
eenmaal per week samen te komen. Als we moeten optreden of als er een
nieuwe plaat zit aan te komen trachten we het aantal bijeenkomsten op
te drijven. Het is moeilijk om tijd vrij te maken. Overdag werkt
iedereen en Dave heeft een pril gezinnetje dat zijn aandacht opeist.
In onze ideale wereld zouden we alle dagen samen musiceren, maar in
de huidige situatie is dat ondoenbaar. Soms zijn we met twee of drie
en dan wordt alles opgenomen en naar de anderen verstuurd via mail.
Op die manier blijft iedereen op de hoogte en kan er verder worden
gewerkt zonder dat we elkaar effectief ontmoeten.’
De economische crisis
Heeft de economische crisis een
impact op een groep als Diagonal en op de Britse muziek scène in het
algemeen?
Nick Whittaker: ‘Aangezien we weinig
geld genereren heeft de crisis op de groepsinkomsten geen effect. Wat
optredens betreft zijn we voor een stuk afhankelijk van onze
respectievelijke werkgevers om vrijaf te kunnen nemen. Dat blijft een
discussiepunt en het heeft ook wel financiële gevolgen. Als we
bijvoorbeeld voor een langere periode niet kunnen optreden of een
studio moeten huren voor als we nieuwe nummers willen opnemen. In
Groot-Brittannië heb je een toplaag van artiesten, een kleine 5
procent die wereldberoemd zijn en sloten geld verdienen. De overige
95 procent verdient weinig of niets. Men vraagt ons soms waarom we zo
weinig toeren. Het antwoord is simpel: om een tournee als hoofdact in
elkaar te boksen heb je kapitaal nodig en dat hebben we niet.
Iedereen zou ook zijn ontslag moeten geven en als fulltime muzikant
aan de slag gaan, maar dan neem je financieel te grote
risico’s. Concerten worden niet goed betaald en je moet er
veel tijd in investeren. Toch zijn we heel gelukkig met wat we doen.
Voor een jonge muzikant is het zalig, ook al weet hij dat elke andere
medewerker of het nu de concertpromotor, de zaaleigenaar is of de
lichtman is, beter worden vergoed. Maar hij staat tenminste op het
podium en je mag er donder op zeggen: stiekem dromen ook al die
anderen ervan, wat hun functie ook is, om daar te staan!'
Nick Richards: 'Dankzij de huidige
regering wordt het voor een kunstenaar in het Verenigd Koninkrijk
steeds moeilijker om het hoofd boven water te houden. Men zegt
dikwijls dat de conservatieve partij precies weet wat alles kost,
maar niet de waarde van iets weet in te schatten. De regering volgt
zijn ideologische agenda waarbij onder meer organisaties die zich
bezig houden met kunst hun subsidies verliezen. Men treft zo de
creatieve industrie in het hart. Voor ons als muziekgroep maakt dit
geen verschil. We voorzien in eigen onderhoud met eigen geld. Dat is
al een uitdaging op zich, maar ik denk niet dat het meer invloed
heeft op onze carrière dan bijvoorbeeld het feit dat we geen
management hebben of een boekingsagent of dat onze muziek niet echt
hip is!'
Mocht je de kans hebben om je
perfecte groep samen te stellen wie zou er dan deel van uitmaken?
Nick Richards: 'In mijn band zou ik
kiezen voor Christian Vander als drummer en ofwel Jannick Top of
Bernard Paganotti als bassist. Ik ben ook een grote fan van Geezer
Butler en John Wetton, dus er zal moeten geroteerd worden. Het is
verschrikkelijk moeilijk om een gitarist te kiezen, maar als ik er
toch eentje naar voor moet schuiven dan de Peter Green in zijn
glorietijd. Met eventueel Kawabata Makoto als tweede gitarist. En
voor een toetsenist als Vangelis hou ik ook een plaatsje vrij.'
Nick Whittaker: 'Andere muzikanten
kiezen dan degenen waar ik nu mee samenspeel zou een belediging zijn
aan hun adres. Daarom breidt ik mijn groep uit met David Cross op
viool, Lindsay Cooper op hobo en fagot, Reebop Kwakuh Baah als
percussionist, Khalil Balakrishna op elektrische sitar en als
achtergrondzanger Demetrio Stratos.'
Nick Richards: 'Het is een harde noot
om te kraken vind je niet? Het is de ultieme slotvraag aan de toog
van elke kroeg. We hebben allemaal zoveel muzikale helden dat het
onmogelijk is ze samen te krijgen binnen de constellatie van één
enkele band. En hoe maak je het onderscheid tussen al die
verschillende stijlen en genres? Zo kunnen we de ideale prog of metal
act samen stellen... en zo kunnen we nog wel een hele poos doorgaan.'
We zullen doorgaan
Heel wat bands hebben vandaag
groepsleden die de pensioengerechtigde leeftijd hebben bereikt of die
al zijn gepasseerd. Zijn jullie zinnens door te gaan tot het bittere
einde?
Nick Whittaker: ‘Ik denk dat je
als muzikant moet doorgaan tot zolang je het fijn vindt om te doen.
Er mag daar geen leeftijdsgrens op staan. Het zou niet in mij opkomen
om te stoppen omdat ik te oud ben of zou zijn. Integendeel, ik ben
benieuwd hoe ik als muzikant ga evolueren en wat de komende jaren nog
voor mij in petto hebben. Mocht echter de inspiratiebron opdrogen dan
kap ik er mee.’
Nick Richards: ‘Daar denk ik nog niet
aan. Ik veronderstel dat mijn leven er dan heel anders zal uitzien.
Wie weet waar we dan allemaal zijn en waar we dan mee bezig zijn?
Wat zijn de nadelen aan het leven
van een rockmuzikant?
Nick Whittaker: ‘Het verlangen
en de wil om creatief te blijven en vooruitgang te boeken is soms
heel lastig. Vooral als je daarnaast een job moet uitoefenen. Maar
muziek is mijn passie en dat maakt me heel gelukkig.'
Nick Richards: ‘Soms heb ik het
gevoel dat ik constant met mijn hoofd tegen een muur bonk. Om
opgemerkt te worden temidden het overaanbod van releases en de
duizenden groepjes die zich dagelijks willen bewijzen werkt tamelijk
frustrerend. Vooral als je niet het talent hebt om jezelf te verkopen
of aan te prijzen. Gelukkig zijn er Rise Above en Metal Blade die
onze platen verdelen en uitbrengen. Hoe dan ook, rekening houdend met
het genre dat we spelen, is het moeilijk om aan de bak te komen en
een publiek te bereiken. Zelfs in onze thuisstad loopt dit niet van
een leien dakje.'
Laag, lager, laagst
Welke waarden zijn belangrijk genoeg
om door te geven aan de volgende generaties?
Nick Richards: ‘Mocht je me dezelfde
vraag binnen dertig jaar nog eens stellen, misschien dat ik je dan
een antwoord zou kunnen geven. Op dit ogenblik ken ik mijn eigen
waarden niet. Trouwens, het is niet aan mij om te bepalen hoe andere
mensen moeten leven. Voorlopig heb ik mijn handen vol met het
organiseren van mijn eigen bestaan zodat het niet uitdraait op een
chaotische klucht. Je leefsituatie heeft een enorme impact op je
normbesef. Mocht ik bijvoorbeeld door omstandigheden genoodzaakt zijn
om een leven op straat te leiden, zonder een dak boven mijn hoofd en
zonder inkomen dan zouden mijn waarden en prioriteiten er helemaal
anders uitzien dan wat ze nu zijn.’
Tijdens mijn zoektocht naar informatie over Diagonal vond ik heel weinig foto’s, persberichten of interviews. Kiezen jullie bewust voor een laag profiel? Je laat de muziek voor zich spreken?
Nick Whittaker: ‘Het is te hopen dat
de muziek voor zich spreekt, want anders dringt zich de vraag op:
waar zijn we in godsnaam mee bezig? De rest is bijzaak. Al kan het
helpen wanneer men zich een beeld wil vormen van de artiest in
kwestie. In plaats van op zoek te gaan naar informatie zou ik er
persoonlijk voor kiezen om eerst de kunstenaar aan het werk te zien.
Hetzelfde geldt voor foto’s. Ga gewoon naar een concert, want een
muzikant hoort thuis op een podium.’
Nick Richards: 'We kiezen niet bewust
voor een laag profiel, we zijn gewoon niet populair! Veel aanvragen
voor interviews krijgen we niet. De pers laat ons links liggen. Dus
is er geen nood aan een echte persmap, met alles erop en eraan. Het
idee van een zekere vorm van anonimiteit vind ik wel aantrekkelijk.
De muziek voor zich laten spreken, enzovoort. Maar dat kan redelijk
contraproductief werken, zeker als niemand ooit van je gehoord
heeft.’
Wat zijn de beste jaren om als rockmuzikant actief te zijn zowel artistiek, commercieel als seksueel?
Nick Whittaker: ‘Och, je kunt
succesvol zijn op elke leeftijd. Het meest ostentatief – in alle
drie de betekenissen – komt het toe aan wie jong is. Veel hangt af
van je eigen ambitie. Op artistieke voldoening staat geen leeftijd.
Ik kon me lange tijd niet voorstellen dat we ooit onze eerste plaat
zouden kunnen overtreffen. Wat kan tippen aan de eerste muzikale
stappen van een jeugdige, naar victorie kraaiende band? Aan de andere
kant: een grotere maturiteit op muzikaal en persoonlijk vlak is
artistiek gezien een verrijking. Als het over seks gaat kunnen we
kort zijn: het gemiddelde aantal toeschouwers – zowel mannen als
vrouwen - zijn typerend voor het publiek dat een prog rock concert
bijwoont. Dat zegt genoeg denk ik.’
De nieuwe helden
Naar welke muziek luister je dezer
dagen?
Nick Whittaker: ‘We zijn constant
bezig met muziek en daar hoort ook het luisteren naar andermans werk
bij. Recent is het Steve Roach die me intrigeert. Ik zie mezelf dan
wel afdalen naar donkere space/ambient plek waar het leuk vertoeven
is. De laatste jaren heb ik veel klassieke muziek gekocht. Ik wordt
euforisch bij het horen van Dmitri Sjostakovitsj en ik heb een
fantastische verzamelbox met werk van de Italiaanse componist
Giacinto Scelsi. Andere hoogvliegers zijn: Eloy, Flower Travellin’
Band, Robin Trower, Dün, Jean Michel Jarre, Hampton Grease Band,
Satin Whale, de lijst is eindeloos… .’
Ron Hossack: ‘The Sensations’ Fix
dat opnieuw is uitgebracht op RVNG Intl is formidabel. En eindelijk
ben ik er toe gekomen om de muziek van Steve Moore (Zombi) onder de
loep te nemen. Ik vind altijd wel nieuwe dingen waar ik plezier aan
beleef.’
Nick Richards: ‘De laatste tijd
luister ik naar YOB, Boris, Red Fang, Swans, Joy, Owl, Baroness, Shub
Niggurath, en meer sterk en heftig spul. Ben ook bezig met de gaten
op te vullen in mijn Electric Wizard collectie. Iets totaal anders
wat me boeit is The Unthanks hun ‘Songs From The Shipyards’.’
Een echte thuis
Waarom wonen jullie in Brighton en
niet in London of Manchester?
Nick Richards: ‘Behalve Dave die in
Lewes woont, dat ligt 13 kilometer van Brighton, wonen we in elkaars
buurt. Eén van de voordelen is dat Brighton een kleine stad is.
Alles ligt binnen loopafstand en is gemakkelijk bereikbaar. Er wonen
veel kunstenaars en muzikanten en rekening houdend met de omvang en
het aantal inwoners zijn er zeer veel activiteiten. Er valt bijna
iedere avond wel iets te beleven. Toch hebben de laatste jaren een
paar belangrijke locaties de deuren gesloten. De werkloosheid is
hoog, de lonen zijn erg laag en een huis of appartement huren
peperduur. En toch blijft het een leuke stad om te wonen.’
Wat is de volgende stap in het verhaal van Diagonal? Meer concerten spelen? Een derde album maken? De wereld rondreizen?
Nick Whittaker: ‘Hopelijk lukt het
allemaal! Live spelen en optreden is waarschijnlijk onze
grootste troef. We doen het ook graag en het is de meest directe
manier om een publiek voor je te winnen. Het maakt ons niet uit waar
het is, als we maar ons ding kunnen doen. Een derde langspeler zit er
zeker aan te komen. Misschien wel sneller dan voorzien. We zijn volop
aan het brainstormen. 2013 wordt voor ons een spannend jaar.’