Trent Reznor & Atticus Ross

Trent Reznor & Atticus Ross

The Girl With The Dragon Tattoo

Mute

In 2011 won dit duo al eens een Golden Globe én een Oscar als auteurs van de muziek voor de film ‘The Social Network’ van regisseur David Fincher. Ze hoorden ook dit jaar bij de Golden Globe genomineerden voor de soundtrack van ‘The Girl With The Dragon Tattoo’ van dezelfde maker, maar moesten deze keer de duimen leggen voor ‘The Artist’. ‘The Girl With The Dragon Tattoo’ kennen we in Europa als het eerste deel van de spannende ‘Millennium’ trilogie van de Zweedse schrijver Stieg Larsson, die in 2004 aan de gevolgen van een hartinfarct overleed. Reznor en Ross schreven bijna drie uur muziek gespreid over 39 tracks op drie cd’s. Compositorisch verschilt dit immense werkstuk niet zoveel van hun score voor ‘The Social Network’, maar de lengte ervan overstijgt wel de duur van ‘The Girl With The Dragon Tattoo’. Daarmee lukt het de luisteraar, als het moment zich aandient, om de muziek los te koppelen van de film en kan het gezien worden als een op zichzelf staand muzikaal epos. Als uithangbord en lokkertje werd gekozen voor een cover van Led Zeppelin’s ‘Immigrant Song’ met als gastzangeres Karen O van de Yeah Yeah Yeahs. Samen met de afsluiter, ‘Is Your Love Strong Enough’ alweer een cover, maar deze keer van Bryan Ferry en ingespeeld door het door Reznor en Ross in het leven geroepen zijproject How To Destroy Angels zijn dit de enige liedjes met gezongen tekst. Deze twee nummers kunnen in niets vergeleken worden met de overige instrumentale fragmenten en zijn op zich wel een verademing. De twee protagonisten proberen de sfeer van het boek en de film te benaderen met hun muziek. De verscheidenheid aan symptomen van psychopathie, sadisme, obsessie, uitsluiting, masochisme, perversie, destructie, psychose, angst, drift, waanzin, enzovoort manifesteren zich op een bijna natuurlijke wijze in een muzikale vorm tijdens het luisteren. Het geheel is op zijn minst sinister en macaber te noemen, doch ook op een subtiele wijze rustgevend. De eerste schijf bestaat voornamelijk uit stilistische dark ambient stukken met sobere percussie en een klagende, huilende ondertoon zoals in ‘She Reminds Me Of You’, ‘Perihelion’ en ‘Please Take Your Hand Away’ of aftastend en verkennend (‘People Lie All The Time’). ‘Pinned And Mounted’ is een eerste monumentale track en ook ‘A Thousand Details’ klinkt gespierder dan de rest. Cd 2 dient zich luider aan, meer intens. Storende, ijzige elementen nemen overhands toe, de spanning stijgt, een unheimisch gevoel bekruipt je. Met ‘Under The Midnight Sun’ neemt het dark ambient geluid langzaamaan weer de bovenhand. Opvallend gegeven is de tikkende klok die als thema terugkeert. De tijd die je rest moet je goed gebruiken, want voor je het weet is je tijd om. Deel drie gaat door waar twee ophield. Als luisteraar wordt het ook lastiger om geconcentreerd te blijven. De vage lijnen van herkenning die door de songs heen laveren en de tijdsduur die het totale werk in beslag neemt laten de aandacht verslappen. Gelukkig zijn er nog nummers als ‘Oraculum’, ‘Great Bird Of Prey’, ‘The Heretics’ en ‘Infiltrator’ die het volume opnieuw aanzwengelen. Gaandeweg leert men ook afstand te nemen van de rol van de muziek als soundtrack van de film en dan krijgt die plots toch een andere, meer op het universum afgestemde en experimentele dimensie. ‘The Girl With The Dragon Tattoo’ is intrigerend, obscuur en zwartgallig. Nine Inch Nails is niet meer, maar zolang Trent Reznor, de bezieler van NIN blijft doorgaan is er geen vuiltje aan de lucht.